سفیر کرمان – بعضی شب‌ها که زباله منزل را بیرون می گذاشتیم صبح روز بعد با کیسه زباله مواجه می شدیم، اما با وضعیتی نامناسب، چندین بار این موضوع تکرار شد و بیچاره گربه محله را مقصر اصلی می دانستیم و چه نفرین‌ها که نثارش نکردیم.

اما روی دیگر این ماجرا، دستانی بودکه شبانه در کیسه‌های زباله شهروندان به دنبال طلا می گشت، اما طلایی که نه به زیبایی طلابود و می درخشید، این طلا، طلایی بد بو و کثیف بود ، طلایی بنام زباله خشک که با قیمت خوب می خرند.

گاهی اوقات صدای بلند نان خشکی، پلاستیک کهنه را درکوچه پس کوچه ها شنیدیم ،تعدادشان درست است که کمتر شده اما به هیچ وجه جمعیت زباله گرد مخفی را نباید دست کم گرفت.

اغلب خریداران نان خشک وپلاستیک کهنه نیز با چهره ای سیاه وناشناخته اقدام به خرید می کنند وگاها از آنها بپرسی این مواد را به کجا می بری فقط می گویند به کسی می فروشم! مکان ونام خریدار اصلی زباله ها قطعا مانند خیلی باندهای خطرناک وبی خطر دیگر مخفی است وکارگاه گجدها باید به میدان بیایند.

مواد جامد، مایع و گاز که پس از مصرف یا استفاده، دیگر کارآیی ندارند و دور ریخته می‌شوند، پسماند یا همان زباله خشک گفته می‌شود.

پسماند‌ها یا زباله‌ها، هر آنچه که به طور روزانه از مواد مصرفی ما باقی می ماند و بلا استفاده است، در تعاریف علمی به شش گروه شهری، صنعتی، خطرناک، بیمارستانی، الکترونیکی و فضایی تقسیم‌بندی می‌شوند.

زباله گردی شغلی پردرآمد اما خطرناک در کرمان

اما خبری که این روز‌ها در فضای مجازی و واقعی ذهن نه تنها شهروندان بلکه مسئولین را هم مشغول کرده است این موضوع است که چرا زباله‌های شهر کم شده وبه عبارتی ناپدید می شوند؟!

مردمی که خواهان تفکیک زباله و ساماندهی وضعیت موجود هستند
مردم و شهروندان هم در این گزارش ضمن ابراز گله مندی از اجرا نشدن طرح تفکیک زباله در شهر کرمان خواهان بررسی این مطلب هستند.

خانمی از شهروندان معتقد است : زباله هایم را خودم در منزل تفکیک می کنم و درب منزل می گذارم، اما متولی یا کسی نیست که بخواهد این زباله‌ها را ببرد و زباله گرد‌ها در کمین اند که در چه ساعتی می توانند بعد از رفتن ما سرف کیسه زباله آمده وآن را با خود ببرند.

آقای مسنی ازشهروندان نیز می گوید : تمامی سعی شهروندان این است در ساعات تعیین شده زباله‌ها را درب منزل بگذارند، اما اگر طرح تفکیک زبالهه شهرداری به موقع اجرا و زباله را خود شهرداری جمع آوری می کرد این اتفاق ناخوشایند پیش نمی‌آمد که بخواهیم گاهی شاهد پراکندگی زباله‌هایی را که در شهر است و چهره زننده‌ای ایجاد کرده است باشیم.

زباله گردی شغلی پردرآمد ولی خطرناک در شهر کرمان
زباله گردی شغلی پردرآمد اما خطرناک در کرمان

سری می زنیم به شهرداری کرمان وبا مهدی نکویی معاون خدمات شهری شهرداری کرمان به گفتگو می نشینیم، او ضمن تایید این مطلب گفت: اکنون در شهر کرمان روزانه حدود ۳۵۰ تن زباله تولید می‌شود.

نکویی افزود:میزان تولید زباله به طور متوسط در هرسال بیش از ۱۲ میلیون تن می شود.

او گفت: زباله شهر کرمان اکنون کاهش یافته است و این درحالی است که در تولید کاهش نداشته ایم و سوال برای شهروندان پیش می‌آید که پس چرا زباله ها گم می شوند؟

نکویی گفت: نیمه‌های شب اگر در خیابان‌های شهر کرمان سری بزنید، مشاهده خواهید کرد که افراد با گاری، وانت، پراید زباله گردی می‌کنند.

او بیان کرد: هر کاری که سودآور باشد، مافیای آن نیز بوجود می‌آید و اگر زباله گردی ،سودآور نبود این همه کارگاه بازیافتی در شهر کرمان که اکثر این کارگاه‌ها در دست افاغنه هستند، نداشتیم؛ بنابراین مافیا زباله در شهر کرمان است، اما ما آن‌ها را نمی‌شناسیم.

او گفت: افرادی که در کارگاه‌های بازیافتی کار می‌کنند اغلب تبعه افغان هستند، اما دربین زباله‌گرد‌ها هم کودک ایرانی و هم افغانی است.

شهر‌های شیراز، اصفهان، کرج، مشهد مشتری‌های زباله کرمان هستند و از صادرات این طلای کثیف درآمدی کلان نصیب خود می کنند.

از ضروری‌ترین محور‌های توسعه پایدار، مدیریت پسماند است
نکویی تصریح کرد: ۱۰ تا ۱۵ درصد از زباله‌های جمع‌آوری شده در شهر کرمان خشک و حدود ۷۰ درصد ان زباله‌تر است.

او افزود: تا دو سال قبل شهرداری طی برنامه قبلی زباله‌ها را به صورت ناحیه‌ای در مبدا تفکیک می‌کرد، اما در ۲ سال گذشته این امر به شرکت‌های تنظیف واگذار شده است.

نکویی گفت:اجرای طرح شمیز یعنی شهر تمیز در قالب یک اپلیکشن به زودی یاریگر شهروندان و شهرداری خواهد بود که این طرح با یک نرم افزار برروی گوشی موبایل شهروندان قابل دسترسی خواهد بود.

کارخانه بازیافت به زودی در کرمان
زباله گردی شغلی پردرآمد اما خطرناک در کرمان

معاون خدمات شهری شهرداری کرمان افزود: براساس این اپلیکشن مشخص می شود که شهروندان براساس این نرم افزارمشخص کنند کدام منطقه خدماتی باید ارائه خدمات توسط پیمانکار صورت بگیرد.

او تصریح کرد:با اجرای این موضوع زباله گرد‌ها تقریبا و یا به طور کامل حذف خواهند شد و وقتی که زباله گرد چندین بار مراجعه کند و متوجه نبود زباله شود خود به خود دست از این فعالیت بر می‌دارد و آن زمان است که ما موفق شده ایم.

نکویی بیان داشت: در طرح‌های قبلی تفکیک از مبدا بوده که توسط پیمانکاران انجام می شده است وکاری که انجام دادیم در حال حاضر این است که در دو بخش هم طرح تفکیک از مبدا و هم جمع آوری توسط پیمانکار صورت خواهد گرفت.

او گفت:علاوه بر این طرح کارخانه تفکیک زباله شهرداری نیز با اعتباری مجدداحیا شده و ظرف دو سه ماه آینده به چرخه تولید برمی گردد و قرار است که سالیانه بیش از ۱۲ میلیون تن زباله تولیدی شهر کرمان را به صورت تفکیک شده بازیافت فرآوری کند.

او بیان داشت:در کنار طرح تفکیکی و کارخانه طرح فرآوری به صورت کمپوست و کود هم اجرا میشود.

پشت پرده ماجرای کاهش زباله‌ها در شهر کرمان چیست؟
نکویی در خصوص برخورد با کسانی که با ایجاد کارگاه‌های غیر مجاز بازیافتی در اطراف شهر سلامت مردم را به خطر انداخته اند نیز بیان داشت: طی چندین مرحله برخور‌ها صورت گرفته است و چندیدن کارگاه هم تعطیل شده است.

اما براساس قانون ۵۵ ماده بند بیست شهرداری در مورد مشاغل مزاحم اخطار‌ها داده شده است و چندین کارگاه هم پلمپ شدند مام متاسفانه این افراد مجددا با واسطه‌ها کار کردند و فعالیت کردند.

نکویی تصریح کرد: برای مراحل بعدی هم مهلت قانونی تعیین شده است و برای پایان یافتن این موضوع و رفع صنایع مزاحم در اطراف شهر زمینی هم تدارک دیده شده است که به زودی این مشاغل آلاینده منتقل خواهند شد.

این کارگاه‌ها زباله‌های بازیافتی را از مردم خریداری و پس از تفکیک به شهر‌های شیراز، اصفهان، کرج، مشهد صادر می‌کنند که منبع درآمدی خوبی برای برخی از افراد شده است.

او بیان داشت: با راه اندازی کارخانه و برخورد جدی با متخلفان و صاحبان کارگاه‌ها وقتی تفکیک از مبدا انجام شود این کارگاه‌ها هم بسته میشوند و کارشان هم متوقف میشود.

زباله گردی شغلی پردرآمد اما خطرناک در کرمان

وی گفت: حدود یکسال است مجوز صدور و ایجاد کارگاه جدید در شهرداری نداشته ایم وهرکس هم که مجوز گرفته در قالب شغل‌های دیگر است و بعد به محل دپوی زباله تبدیل شده اند.

معاون خدمات شهری شهرداری کرمان گفت: کارگاه‌های بازیافتی در سطح شهر در محدوده خدماتی شهر قرار دارند که به‌زودی از طریق دادستانی آن‌ها را پلمب خواهیم کرد.

دادستانی به قضیه زباله گردها ورود می کند
نکویی گفت: متاسفانه برخی از مراکز تفکیک زباله به عنوان کارگاه اوراقی جواز از صنف آهن‌آلات یا صنف کاغذ و مقوا دریافت می‌کنند و غیرقانونی کار بازیافت زباله انجام می‌دهند.

او با تاکید برآنکه در محدوده شهر به هیچ عنوان مجوز راه‌اندازی کارگاه بازیافت داده نمی‌شود افزود: او افزود: امسال طرح تفکیک زباله را در شهر کرمان به مناقصه گذاشته‌ایم و چند پیمانکار بومی و غیربومی اعلام آمادگی برای بازیافت زباله کرمان کرده‌اند و در حال بررسی فرم ارزیابی آن‌ها هستیم.

زندگی‌های ما هر چه قدر از گذشته دور شده اند و فاصله گرفته اند دست مایه تمدن‌ها شده اند.

در این بین می شود گفت، حتی در همین موضوع تولید زباله هم در گذشته انسان کمتر درگیر این موضوع بوده است، با توجه به نزدیک بودن انسان به طبیعت و مصرف همگن با طبیعت، پسماند‌های تولید شده نیز به راحتی در محیط زیست قابل برگشت بودندامام اکنون با مدرن شدن زندگی‌ها زباله‌های تولیدی امان هم در چند قدمی است و اکنون به عنوان یک ثروت به آن نگاه می شود چرا که کاربرد آن در تولید انرژی و بازیافت است و به عنوان یک سرمایه به آن نگاه می شود.

ظرف سه ماه آینده کارخانه فرآوری زباله درشهر کرمان مجددا راه اندازی خواهد شد و زباله گردی نیز در شهر کاهش خواهد یافت.